شرح درس:
این درس کوتاه به مواردی می‌پردازد که افعال نادرست دیگران می‌تواند ماهیت اخلاقی افعال ما را تغییر دهد، و ما را «همدست» ظلم دیگران کند. در این درس، در چهار جلسه، ما به چهار مسئلۀ برگرفته از زندگی واقعی می‌پردازیم:
۱. آیا مساهمت در تولید آلاینده‌ها، یا دی‌اکسید‌کربن، یا گوشت‌خواری ما را همدست ظلم بزرگ‌تری می‌کند؟
۲. آیا براساس نظریات جنگ عادلانه شهروندان همدست حکومت‌ها در جنگ‌های ناعادلانه هستند؟
۳. آیا وقتی در پی حقوق خود بودن سبب آسیب رسیدن به دیگران از سوی حکومت‌ها یا فاعلان دیگر است، می‌توانیم دنبال آن حقوق باشیم؟
۴. آیا سکوت درمقابل ظلم هم‌دستی با ظالم است؟
این چهار مسئله به نکات نظری کلان‌تری در فلسفۀ اخلاق هنجاری گره می‌خورند. برای مثال، چهار سؤال بالا با این سؤالات کلان‌تر مرتبط‌اند:
۱. چگونه کنشی که تأثیری در نتیجه ندارد ارزیابی می‌شود؟
۲. آیا نظریات جنگ عادلانۀ معاصر راه را در توزیع مسئولیت اشتباه نرفته‌اند؟ مسئولیت شهروندان چگونه تعیین می‌شود؟
۳. فاعلیت واسطه (فاعلی که در میان فعل ما و نتیجه قرار می‌گیرد) در ارزش فعل ما چه تأثیری می‌گذارد؟
۴. چگونه سکوت و بی‌عملی می‌تواند آسیب‌‌‌رساننده باشد؟
هدف ما در این چهار جلسه این است که ابتدا این بنیا‌ن‌های کلان‌تر را بکاویم و بعد ببنیم چگونه این بنیان‌ها سرنوشت پاسخ ما را به سؤالات انضمامی‌تر تعیین می‌کنند.
فهرست مقالات
جلسۀ اول: (۲۴ بهمن)
Kutz, Christopher (2000). Complicity: Ethics and Law for a Collective Age. New York: Cambridge University Press, Chapters 1, 4 and 5.
Kutz, Christopher (2007), Causeless Complicity, Criminal Law and Philosophy, 1 (3):289-305.
Driver, Julia (2015), “Individual Consumption and Moral Complicity,” The Moral Complexities of Eating Meat: 67-79.
Lawson, Brian (2013), “Individual Complicity in Collective Wrongdoing”, Ethical Theory and Moral Practice, 16 (2):227-243.
Bazargan-Forward, Saba (2016), “Complicity”, In Kirk Ludwig & Marija Jankovic (eds.), The Routledge Handbook of Collective Intentionality, New York: Routledge.
جلسۀ دوم: (۸ اسفند)
Lazar, S. (2010), “The responsibility Dilemma for Killing in War: A Review Essay”, Philosophy & Public Affairs, 38(2), 180–213.
Bazargan, S. (2013), “Complicitous Liability in War”, Philosophical Studies, 165, 177–195.
Jensen, Morten Højer (2020), Complicity and the Responsibility Dilemma, Philosophical Studies 177 (1):109-127.
Zakaras, Alex (2018), “Complicity and Coercion”, Oxford Studies in Political Philosophy, 4.4 (2018): 192-218.
C. Aragon and A. Jaggar (2018) "Agency, complicity, and the responsibility to resist structural injustice",
Journal of Social Philosophy, vol. 49, no. 3, pp. 439-460.
جلسۀ سوم: (۱۵اسفند)
D. Rodin, “The Myth of National Self-Defence,” in Fabre and Lazar, The Morality of Defensive War, Oxford University Press, 2014.
Tadros, Victor (2016), “Permissibility in a World of Wrongdoing”, Philosophy and Public Affairs, 44 (2):101-132.
Frowe, Helen (2022), “Intervening Agency and Civilian Liability”, Criminal Law and Philosophy, 16 (1):181-191.
جلسۀ چهارم: (۲۲ اسفند)
Lackey, Jennifer (2020), “The Duty to Object”, Philosophy and Phenomenological Research, 101 (1): 35–60.
Donohue, J. L. A. (2024), “Silence as Complicity and Action as Silence”, Philosophical Studies, 181 (12):3499-3519.
Bennett, Christopher (2021), “Complicity and Normative Control”, The Monist, 104 (2):182-194.
معرفی مدرس:
امیر صائمی دانشیار فلسفه در پژوهشکدۀ فلسفۀ تحلیلی در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و استاد همکار در فلسفه در دانشگاه‌های راتگرز، کالج نیوجرسی، تمپل و روان بوده است. او دارای دکترای مهندسی برق از دانشگاه لیموژ فرانسه، و دکترای فلسفه از دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا است.
حوزۀ پژوهشی اصلی صائمی فلسفۀ اخلاق است و مقالات پژوهشی متعددی در مجلات بین‌المللی فلسفه منتشر کرده است. او مؤلف کتاب اخلاق و وحی (انتشارات دانشگاه آکسفورد ۲۰۲۴) و مترجم کتاب پسافاجعه (نشر برج) است.
پادکست «فرای قصه‌ها» بیان‌گر دغدغه‌های عمومی‌تر او دربارۀ رابطۀ اخلاق و ادبیات است.
اشتراک‌گذاری