مقاله
موطن حقیقی فلسفه
اسکات سومز
مترجم:
جمهوری فلسفه و ادبیات
توضیج: آنچه در ادامه خواهید خواند ترجمهٔ یادداشتی است از اسکات سومز (استاد فلسفه در دانشگاه کالیفرنیای جنوبی) با عنوانِ Philosophy’s True Home که در مارس ۲۰۱۶ در نیویورک تایمز منتشر شده است. سومز در این یادداشت به یادداشتی از رابرت فرودمن و آدام بریگل با عنوان «وقتی فلسفه راه خود را گم کرد» پاسخ می‌دهد. او استدلال می‌کند که بر خلاف نظر فرودمن و بریگل، نهادینه‌شدن فلسفه در دانشگاه نه به منزوی شدن آن انجامیده است و...
مطالعه بیشتر
وقتی فلسفه راه خود را گم کرد
توضیح: آنچه در ادامه خواهید خواند ترجمه‌ای است از یادداشتی با عنوانِ When Philosophy Lost Its Way که در ژانویهٔ ۲۰۱۶ در نیویورک تایمز منتشر شده است. نویسندگان این یادداشت، رابرت فرودمن و آدام بریگل، در دپارتمان فلسفه و دین و دانشگاه شمال تگزاس تدریس می‌کنند. آن‌ها نویسندگان مشترک کتاب «سقراط: نهادهای فلسفۀ قرن بیست‌ویکم» هستند. اسکات سومز در یادداشتی با عنوان «موطن حقیقی فلسفه» به این یادداشت پاسخ داده است. 
مطالعه بیشتر
مطالعه بیشتر
سنت‌گرایی علیه سنت
جستاری دربارۀ بحرانِ معرفت‌شناختی در جامعۀ ایرانی به بهانۀ درگذشت فیلسوف معاصر السدیر مک اینتایر
در این جستار می‌کوشیم تا با رجوع به نظریه‌های آلاسدیر مک‌اینتایر1 (۲۰۲۵-۱۹۲۹)، نسبت پیچیده و پرتنش میان سنت و عقلانیت را بازشناسی کنیم و موقعیت آن را در جامعه معاصر ایران تحلیل کنیم. مک‌اینتایر برآنست که عقلانیت بدون پشتوانه سنتِ زنده، تهی و بی‌معناست، و سنتْ بدون توانایی گشودگی، بازاندیشی و گفت‌وگو، به بن‌بست و ایستایی می‌رسد. سنت، همچون رودخانه‌ای جاری در بستر تاریخ، نه فقط حامل...
مطالعه بیشتر
معرفی و نقد کتاب
معرفی کتاب «حیوانات متافیزیکی: چگونه چهار زن فلسفه را به زندگی بازگرداندند»
نوشتۀ کلر مک‌کول و ریشل وایزمن
کتاب حیوانات متافیزیکی: چگونه چهار زن فلسفه را به زندگی بازگرداندند (نوشتۀ کلر مک‌کول و ریشل وایزمن)1 اثری است که درعین روایت تاریخی، رویکردی فلسفی نیز دارد. موضوع آن زندگی و اندیشۀ چهار فیلسوف زن بریتانیایی، یعنی الیزابت انسکوم2، فیلیپا فوت3، مری میجلی4، و آیریس مرداکمطالعه بیشتر
مروری بر کتاب تقسیم کار: رویکردی تکاملی به اشتغال زنان
عنوان کتاب: تقسیم کار: رویکردی تکاملی به اشتغال زنان (۱۹۹۹) نویسنده: کینگزلی براون مترجم: غزاله عزیزی دبیر مجموعه: محمدرضا معمارصادقی ناشر: کرگدن سال چاپ: ۱۴۰۳ ۱. مقدمه یکی از کتاب‌های تازه چاپ‌شدۀ نشر کرگدن ترجمۀ کتابی است از کینگزلی براون، با عنوان تقسیم کار. من در این یادداشت مروری فصل‌به‌فصل بر محتوای کتاب خواهم داشت تا نشان دهم چرا این کتاب از لحاظ محتوایی دقیق و قابل‌اتکا نیست. مطابق کتاب...
مطالعه بیشتر
معرفی کتاب ذهن آگاه: در جست‌وجوی نظریه‌ای بنیادی
نوشتهٔ دیوید چالمرز
کتاب ذهن آگاه؛ در جست‌وجوی نظریه‌ای بنیادی1 نوشتۀ دیوید جِی. چالمرز2، در سال ۱۹۹۶ از سوی انتشارات آکسفورد به‌چاپ رسید و مورداقبال فراوانی قرار گرفت. یاسر پوراسماعیل کتاب را به فارسی ترجمه کرده و در سال ۱۴۰۲ توسط نشر نو منتشر شده و دردست‌رس علاقه‌مندان است. کتاب از چهار بخش اصلی تشکیل شده است: در بخش اول مفاهیم مربوط به آگاهی معرفی می‌شود و مسئلۀ مدنظر...
مطالعه بیشتر
یادداشت
کارنپ، راسل، و آرزوهایی در اوج جنگ سرد
مکاتبه‌ٔ راسل و کارنپ، به‌مناسب سالگرد تولدهایشان
یادداشت مترجم: آنچه در ادامه می‌آید ترجمهٔ مکاتبه‌ای است میان رودلف کارنپ1 (۱۹۷۰-۱۸۹۱) و برتراند راسل2 (۱۹۷۰-۱۸۷۲) به مناسبت زادروز ۹۰ سالگی راسل (در ۱۸ مه ۱۹۶۲)، که از قضا روز تولد ۷۱ سالگی کارنپ هم هست. در این پیغام‌های کوتاه، دو فیلسوف و منطق‌دان بزرگ قرن بیستم، ضمن گرامی‌داشت دستاوردهای فلسفی هم‌دیگر، از دغدغه‌ها و نگرانی‌هایشان برای آیندهٔ جهان در اوج جنگ سرد می‌گویند و از تلاش‌هایشان برای مقابله...
مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (IV)
نامهٔ چهارم (۳ آوریل ۱۹۲۰)
گوتلوب فرگه
مترجم:
ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آنچه در ادامه می‌آید ترجمهٔ چهارمین و آخرین نامهٔ گوتلوب فرگه به لودیک ویتگنشتاین است دربارهٔ رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) او. برخلاف نامه‌های اول و دوم، سوم که به فاصلهٔ اندکی از هم نوشته شده بودند، این نامه پس از بیش از ۶ ماه از نامهٔ سوم فرستاده می‌شود. در این نامه فرگه کماکان تلاش می‌کند ویتگنشتاین را وادار کند منظور خودش از همان جملهٔ اول تراکتاتوس را واضح کند، تلاشی که البته به نظر...
مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (III)
نامهٔ سوم (۳۰ سپتامبر ۱۹۱۹)
گوتلوب فرگه
مترجم:
ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آنچه در ادامه می‌آید ترجمهٔ سومین نامهٔ گوتلوب فرگه به لودیک ویتگنشتاین است دربارهٔ رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) او. برخلاف نامه‌های اول و دوم، در این نامهٔ کوتاه فرگه بحثی از محتوای تراکتاتوس نمی‌کند. از محتوای نامه برمی‌آید که ویتگنشتاین از فرگه تقاضا کرده است مداخله‌ای کند برای انتشار اثرش در مجلّه‌ای آلمانی. فرگه در نامه توضیح می‌دهد که چرا، هم به دلیل حجم اثر و هم به دلیل نامفهوم بودنِ آن، شانس زیادی برای انتشار آن...
مطالعه بیشتر
در یک نگاه
نگاهی کوتاه به اخلاق جنگ
نگاهی گذرا به تاریخ بشر به‌وضوح نشان می‌دهد که جنگ و خشونت بخشی جدایی‌ناپذیر از حیات انسانی بوده است. افراد و گروه‌های انسانی، همچون قبائل، امپراطوری‌ها، و دولت-ملت‌ها، در طول تاریخ بشر برای اهداف مشروع و نامشروع خود از گزینۀ جنگ و خشونت استفاده کرده‌اند. اما توسل به جنگ و خشونت همواره مستلزم از بین رفتن جان و مال انسان‌ها، به‌خصوص انسان‌های بی‌گناه،...
مطالعه بیشتر
مری وُلستونکرافت (۱۷۹۸-۱۷۵۹)
مری وُلستونکرافت1 (۱۷۹۸-۱۷۵۹) نویسندۀ انگلیسی، فیلسوف سیاسی، منتقد ادبی، نظریه‌پرداز و فعال فمینیست، و مدافع پرشور برابری آموزشی و اجتماعی زنان بود. وُلستونکرافت زندگی اجتماعی خود را با تأسیس مدرسه‌‌ای دخترانه شروع کرد که مجبور به تعطیل‌کردنش شد. او درطی عمر کوتاهش (۳۸ سال) دو رسالۀ مهم در فلسفۀ سیاسی و حقوق زنان، یک رمان (با عنوان مری: یک داستان2)، چند کتاب آموزشی و کتاب کودک،...
مطالعه بیشتر
الوین آی. گلدمن (۲۰۲۴-۱۹۳۸)
الوین گلدمن، فیلسوف و دانشمندِ علوم شناختی آمریکایی، از مهم‌ترین معرفت‌شناسان نیمۀ دوم قرن بیستم و دو دهۀ ابتدایی قرن بیست‌ویکم بود. گلدمن مدرکِ دکترای خود را در ۱۹۶۵ از دانشگاه پرینستون گرفت و در ۲۰۱۸ در دانشگاه راتگرز بازنشسته شد، جایی که از ۲۰۰۲ در آن‌جا مشغول به تدریس بود. پیش‌ازآن، او به‌ترتیب استاد فلسفه در دانشگاه‌های میشیگان (۱۹۸۰-۱۹۶۳)، ایلینوی در شیکاگو (۱۹۸۳-۱۹۸۰)، و آریزونا (۲۰۰۲-۱۹۸۳) بود. بخشی از شهرتِ اولیۀ گلدمن مدیونِ...
مطالعه بیشتر