یادداشت
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (I)
نامهٔ اول (۲۸ ژوئن ۱۹۱۹)
گوتلوب فرگه
مترجم:
ساجد طیبی
یادداشت مترجم: در ژوئن ۱۹۸۸، خدمتکاری که مشغول پاکسازی انبار یک بنگاه مشاور املاک در وین بوده متوجه دستهای نامه میشود. نام «ویتگنشتاین» روی این نامهها توجه او را جلب میکند و درنتیجه در دور ریختنشان تردید میکند. بعدتر معلوم میشود که آنها شامل حدود ۵۰۰ نامه از سوی افراد مختلف به لودویگ ویتگنشتایناند. در میان آنها از جمله ۲۱ نامه از فرگه به ویتگنشتاین یافته میشود. بخشی از این نامهها شامل نقدهای فرگه است به رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) اثر...
مطالعه بیشتر
مری وُلستونکرافت (۱۷۹۸-۱۷۵۹)
مری وُلستونکرافت1 (۱۷۹۸-۱۷۵۹) نویسندۀ انگلیسی، فیلسوف سیاسی، منتقد ادبی، نظریهپرداز و فعال فمینیست، و مدافع پرشور برابری آموزشی و اجتماعی زنان بود. وُلستونکرافت زندگی اجتماعی خود را با تأسیس مدرسهای دخترانه شروع کرد که مجبور به تعطیلکردنش شد. او درطی عمر کوتاهش (۳۸ سال) دو رسالۀ مهم در فلسفۀ سیاسی و حقوق زنان، یک رمان (با عنوان مری: یک داستان2)، چند کتاب آموزشی و کتاب کودک،...
مطالعه بیشتر
معرفتشناسی گلدمن
متن سخنرانی در نشست «نگاهی به آرای الوین گلدمن»
در این جلسه که برای یادبودِ الوین گلدمن برگزار شده است، در شش بخش، از معرفتشناسیِ او و اهمیتش میگویم: ۱. اهمیتِ گلدمن، ۲. مقدماتی در معرفتشناسی، ۳. نظریۀ علّیِ دربارۀ معرفت، ۴. نظریۀ تمییز دربارۀ معرفت، ۵. نظریۀ توجیهِ گلدمن: اعتمادگرایی، و ۶. گلدمن: مرتدی که قدیس شد. ۱. اهمیتِ گلدمن من دینی شخصی به گلدمن دارم. بیش از ۲۰ سال پیش، سر کلاس مهدی نسرین سؤالی کردم. جلسۀ بعد گفت سؤالم را با حمیدِ...
مطالعه بیشتر
الوین آی. گلدمن (۲۰۲۴-۱۹۳۸)
الوین گلدمن، فیلسوف و دانشمندِ علوم شناختی آمریکایی، از مهمترین معرفتشناسان نیمۀ دوم قرن بیستم و دو دهۀ ابتدایی قرن بیستویکم بود. گلدمن مدرکِ دکترای خود را در ۱۹۶۵ از دانشگاه پرینستون گرفت و در ۲۰۱۸ در دانشگاه راتگرز بازنشسته شد، جایی که از ۲۰۰۲ در آنجا مشغول به تدریس بود. پیشازآن، او بهترتیب استاد فلسفه در دانشگاههای میشیگان (۱۹۸۰-۱۹۶۳)، ایلینوی در شیکاگو (۱۹۸۳-۱۹۸۰)، و آریزونا (۲۰۰۲-۱۹۸۳) بود. بخشی از شهرتِ اولیۀ گلدمن مدیونِ...
مطالعه بیشتر
سول اِی. کریپکی (۲۰۲۲-۱۹۴۰)
سول اِی. کریپکی، منطقدان و فیلسوفِ آمریکایی، از تأثیرگذارترین فیلسوفانِ نیمۀ دومِ قرن بیستم و چهبسا تأثیرگذارترینِ آنهاست. آراء و آثارِ او سهمی عمده و گاه انقلابی در مباحثِ حوزههای متنوعی همچون معناشناسی منطق وجهی، فلسفۀ منطق، فلسفۀ زبان، متافیزیک، فلسفۀ ذهن، و معرفتشناسی داشتهاند. سه سخنرانیای که او در سالِ ۱۹۷۰ در دانشگاه پرینستون با عنوانِ «نامیدن و ضرورت» ارائه کرد نقطهٔ عطفی مهم در تاریخِ فلسفۀ تحلیلیاند. کریپکی، که تنها مدرکِ دانشگاهیاش...
مطالعه بیشتر
دیوید کِی. لوئیس (۲۰۰۱-۱۹۴۱)
دیوید لوئیس، فیلسوفِ آمریکایی، مدرکِ دکتری خود را در سال ۱۹۶۷ از دانشگاهِ هاروارد و تحتِنظر ویلارد کواین گرفت. او از ۱۹۶۶ تا ۱۹۷۰ استادِ دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس (UCLA) و از سالِ ۱۹۷۰ تا زمانِ مرگِ نابههنگامش در سال ۲۰۰۱ استادِ دانشگاه پرینستون بود. آثار او در بسیاری از حوزههای فلسفی آثار مهم، کلاسیک، و اثرگذاری بوده است. درادامه، شرحی کوتاه از مهمترین آرای او در برخی از این حوزهها ارائه و فهرستی کوتاه از...
مطالعه بیشتر
ازدیاد بیحدوحصر کتاب در زمانهٔ جاهل ما
سمیوئل جانسون
مترجم:
امید کریمزاده
توضیح مترجم: سمیوئل جانسون1 شاعر، نویسنده، روزنامهنگار، جستارنویس و فرهنگنویس برجستۀ بریتانیایی در قرن هجدهم (۱۷۸۴-۱۷۰۹) است. او را یکی از بزرگترین منتقدان ادبی تاریخ دانستهاند. جانسون در استرافوردشر انگلستان بهدنیا آمد و پسر کتابفروش فقیری بود. در لندن مدتها بدون نام برای روزنامهها و نشریات ادواری مطلب مینوشت. نخستین کتابی که با نام خود منتشر کرد بیهودگی آمال بشری2 نام دارد (در سال ۱۷۴۹). در سال ۱۷۵۵ و پس...
مطالعه بیشتر