ساجد طیبی

...

آکادمی

فلسفهٔ زبان: نظریه‌های ارجاع
ساجد طیبی
4 جلسه (آنلاین و حضوری) | پنج‌شنبه‌ها ساعت ۱۰ الی ۱۲

شرح درس: در سال‌های دهۀ هشتم قرن بیستم، حوزه‌های مختلف فلسفۀ تحلیلی، از فلسفۀ زبان تا معرفت‌شناسی، از متافیزیک تا فلسفۀ ذهن، و حتی فلسفۀ اخلاق و فلسفۀ دین شاهد تحولاتی انقلابی بود. موتور محرّکۀ این انقلاب «نظریۀ جدیدِ ارجاع» بود، نظریه‌ای که در آثارِ فیلسوفانی هم‌چون کیث دانلان، روث بارکان مارکوس، سول کریپکی، دیوید کاپلان، هیلاری پاتنم، و جان پِری مطرح شد. مسئلۀ اصلی یک... بیشتر

کارگاه آشنایی با فلسفهٔ تحلیلی
مرضیه لطفی ساجد طیبی امید کریم‌زاده
6 جلسه (حضوری و آنلاین) | ۲۵ و ۲۶ مهر ۱۴۰۳

«جمهوری فلسفه و ادبیات» با همکاری «گروه مطالعات منطق خانهٔ حکمت» و با حمایت «مؤسسهٔ حامی علوم انسانی» کارگاه دو روزه‌ای با عنوان «آشنایی با فلسفهٔ تحلیلی» برگزار می‌کند. هدف از این کارگاه آشنایی شرکت‌کنندگان با مسائل و موضوعات اصلی، مفاهیم کلیدی، و آثار کلاسیک مهم‌ترین شاخه‌های فلسفهٔ تحلیلی است. مخاطب کارگاه کلیهٔ علاقه‌مندان به فلسفه، و علی‌الخصوص دانشجویان کارشناسی فلسفه و دیگر رشته‌های علوم انسانی است که مایل‌اند درکی بهتر از کلیت... بیشتر

درآمدی بر فلسفهٔ تحلیلی
ساجد طیبی
8 جلسه (آنلاین و حضوری)

محتوای درس: هدفِ این درس آشنایی‌ مقدماتی با فلسفهٔ تحلیلی از طریق مطالعه و بررسی آثاری از برخی از مهم‌ترین چهره‌های این سنتِ فلسفی است. عنوانِ «فلسفهٔ تحلیلی» عموماً بر رویکردی در پرداختن به مسائل فلسفی در حوزه‌های مختلف (اعم از متافیزیک، معرفت‌شناسی، فلسفهٔ زبان، فلسفهٔ ذهن، و غیره) اطلاق می‌شود که در اواخر قرنِ نوزدهم و اوایلِ قرنِ بیستم در نتیجهٔ کارهای ریاضیدان، منطق‌دان، و... بیشتر

مجله

کارنپ، راسل، و آرزوهایی در اوج جنگ سرد
مکاتبه‌ٔ راسل و کارنپ، به‌مناسب سالگرد تولدهایشان
رودلف کارنپ برتراند راسل مترجم: ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آن‌چه در ادامه می‌آید ترجمهٔ مکاتبه‌ای است میان رودلف کارنپ1 (۱۹۷۰-۱۸۹۱) و برتراند راسل2 (۱۹۷۰-۱۸۷۲) به مناسبت زادروز ۹۰ سالگی راسل (در ۱۸ مه ۱۹۶۲)، که از قضا روز تولد ۷۱ سالگی کارنپ هم هست. در این پیغام‌های کوتاه، دو فیلسوف و منطق‌دان بزرگ قرن بیستم، ضمن گرامی‌داشت دستاوردهای فلسفی هم‌دیگر، از دغدغه‌ها و نگرانی‌هایشان برای آیندهٔ جهان در اوج جنگ سرد می‌گویند و از تلاش‌هایشان برای مقابله... مطالعه بیشتر
نگاهی به معناشناسی الفاظ مفرد در فلسفۀ زبان معاصر
ساجد طیبی
نظریه‌‌ای منطقی را می‌توان با کارایی‌اش در مواجهه با معماها آزمود، و چون به منطق می‌اندیشیم، این طرحی ثمربخش است که ذهن را تاآن‌جاکه ممکن است انباشته از این معماها کنیم، چراکه این‌ها همان هدفی را برآورده می‌کنند که آزمایش‌ها در علوم فیزیکی برآورده می‌کنند (Russell 1905: 484-485). شاید به‌سختی بتوان دربارۀ الفاظ، عبارات، و جملاتِ زبان واقعیت‌هایی پیش‌پاافتاده‌تر از این‌ها برشمرد: آن‌ها صرفاً اصواتی یا نشانه‌هایی روی کاغذ نیستند، بلکه واجد معنا هستند؛ با استعمالِ عبارتی زبانی... مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (IV)
نامهٔ چهارم (۳ آوریل ۱۹۲۰)
گوتلوب فرگه مترجم: ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آن‌چه در ادامه می‌آید ترجمهٔ چهارمین و آخرین نامهٔ گوتلوب فرگه به لودیک ویتگنشتاین است دربارهٔ رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) او. برخلاف نامه‌های اول و دوم، سوم که به فاصلهٔ اندکی از هم نوشته شده بودند، این نامه پس از بیش از ۶ ماه از نامهٔ سوم فرستاده می‌شود. در این نامه فرگه کماکان تلاش می‌کند ویتگنشتاین را وادار کند منظور خودش از همان جملهٔ اول تراکتاتوس را واضح کند، تلاشی که البته به نظر... مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (III)
نامهٔ سوم (۳۰ سپتامبر ۱۹۱۹)
گوتلوب فرگه مترجم: ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آن‌چه در ادامه می‌آید ترجمهٔ سومین نامهٔ گوتلوب فرگه به لودیک ویتگنشتاین است دربارهٔ رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) او. برخلاف نامه‌های اول و دوم، در این نامهٔ کوتاه فرگه بحثی از محتوای تراکتاتوس نمی‌کند. از محتوای نامه برمی‌آید که ویتگنشتاین از فرگه تقاضا کرده است مداخله‌ای کند برای انتشار اثرش در مجلّه‌ای آلمانی. فرگه در نامه توضیح می‌دهد که چرا، هم به دلیل حجم اثر و هم به دلیل نامفهوم بودنِ آن، شانس زیادی برای انتشار آن... مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (II)
نامهٔ دوم (۱۶ سپتامبر ۱۹۱۹)
گوتلوب فرگه مترجم: ساجد طیبی
یادداشت مترجم: آن‌چه در پی می‌آید ترجمهٔ دومین نامه از نامه‌های گوتلوب فرگه به لودویگ ویتگنشتاین است، دربارهٔ رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) او. هم‌چون نامهٔ اول، در این‌جا نیز فرگه در تلاش است به ویتگنشتاین توضیح دهد که چرا سبک او در بیان مطالب رساله مانع از فهم آن است، حتی با لحاظ کردنِ توضیحاتی که ظاهراً ویتگنشتاین در پاسخ به نامهٔ قبل فرگه داده است. پاسخ‌های ویتگنشتاین البته موجود نیست و ظاهراً در خلال جنگ جهانی دوم در بمباران... مطالعه بیشتر
از فرگه به وینگنشتاین دربارهٔ تراکتاتوس (I)
نامهٔ اول (۲۸ ژوئن ۱۹۱۹)
گوتلوب فرگه مترجم: ساجد طیبی
یادداشت مترجم: در ژوئن ۱۹۸۸، خدمتکاری که مشغول پاک‌سازی انبار یک بنگاه مشاور املاک در وین بوده متوجه دسته‌ای نامه می‌شود. نام «ویتگنشتاین» روی این نامه‌ها توجه او را جلب می‌کند و درنتیجه در دور ریختن‌شان تردید می‌کند. بعدتر معلوم می‌شود که آ‌ن‌ها شامل حدود ۵۰۰ نامه از سوی افراد مختلف به لودویگ ویتگنشتاین‌اند. در میان آن‌ها از جمله ۲۱ نامه از فرگه به ویتگنشتاین یافته می‌شود. بخشی از این نامه‌ها شامل نقدهای فرگه است به رسالهٔ منطقی-فلسفی (تراکتاتوس) اثر ویتگنشتاین. آن‌چه درادامه... مطالعه بیشتر
بی‌طرفی تفسیری و مسئلۀ ترجمۀ «Bedeutung» در آثار متأخر فرگه (II)
گزارشی از یک مناقشه (پارهٔ دوم)
ساجد طیبی
ادامه از پارهٔ اول ترجمه‌ به انگلیسیِ معدود الفاظی در تاریخِ فلسفه به‌اندازۀ لفظِ «Bedeutung» فرگه، مشخصاً آن‌طورکه در کارهای متأخرش از دهۀ ۱۸۹۰ به بعد به‌کار رفته، مناقشه‌انگیز بوده است. مفهومِ سعادت/بهروزی1 ارسطو و مفهومِ روح2 هگل برای دورۀ طولانی‌تری موضوعِ بحث‌هایی داغ بوده‌اند؛ اما حتی در این موارد هم این اندازه الفاظِ هم‌خانواده، که به وخیم‌تر شدنِ مشکل می‌انجامد، نداریم.[۱]... مطالعه بیشتر
بی‌طرفی تفسیری و مسئلۀ ترجمۀ «Bedeutung» در آثار متأخر فرگه (I)
گزارشی از یک مناقشه (پارهٔ اول)
ساجد طیبی
اگر جایی در متنی قطعه‌ای هست که گویش‌ورانِ زبانِ اصلی را با مسئلۀ تفسیری مشروعی مواجه می‌کند، مترجم باید تلاش کند که درصورتِ امکان، خوانندۀ نسخۀ خودش را با همان مسئلۀ تفسیری مواجه کند و نسخه‌ای تولید نکند که این مسائل را در نظر خودش حل‌وفصل می‌کند.[۱] گفته‌ی فوق از پیتر لانگ و راجر وایت، مترجمانِ کتابِ نوشته‌های پس از مرگ‌ منتشرشدهٔ[۲] ریاضیدان و فیلسوف آلمانی گوتلب فرگهمطالعه بیشتر
«بهرحال مطلب بسیار غامض و بحث آن بسیار مطول است»
برشی از تاریخ ورود منطق جدید به ایران
ساجد طیبی
چون این اولین باری است که درباره منطق سمبولیک بحثی آغاز میشود نیکوتر آنست که دانشمندان ریاضی‌دان (که صلاحیت و نیروی تحقیق و بررسی در چنان مواضیعی را دارند) این مبحث پیچیده را برای دانش‌دوستان ایرانی روشن سازند. و مخصوصاً از آقای دکتر هشترودی استاد عالیقدر ریاضیات، که یگانه دانشمند متبحر در لوژیستیک هستند، انتظار میرود اجازه دهند همگان از فیضان نبوغ ایشان بهره‌ور شوند و فارسی‌زبانان را بطریق آشنائی با منطق علمی راهنما گردند. تا جایی که... مطالعه بیشتر